Samen met een collega in de praktijk ben ik gespecialiseerd in oedeemtherapie. Oedeem is een vochtopeenhoping in een deel van het lichaam. Dit uit zich in een gevoel van spanning of stuwing van de huid, pijnlijk of tintelend gevoel en toename van de omvang van het lichaamsdeel. Lymfoedeem is een vochtopeenhoping ten gevolge van een onvoldoende functionerend of een defect lymfesysteem. Dit kan zijn door een operatie, een ongeluk of bijvoorbeeld door bestraling. Dit wordt secundair lymfoedeem genoemd. Ook kan het defect aangeboren zijn; dan wordt het primair lymfoedeem genoemd. Er is dan geen goede balans meer tussen de aanvoer en afvoer van het lymfevocht. Hierdoor zien we zwelling in het weefsel ontstaan. Meestal zien we de zwelling in arm of been maar het kan ook in het hoofd- halsgebied of gelaat optreden (ogen, lippen, mondbodem enz.). Als de behandeling op tijd wordt gestart kunnen onomkeerbare weefselveranderingen worden voorkomen. De invloed van zwelling in het hoofd- halsgebied is groot en heeft door verandering van het lichaamsbeeld ook een grote psychosociale impact.
Anatomie. Het lymfesysteem loopt door het hele lichaam en voert onder andere afvalstoffen en eiwitten af en daarnaast heeft het een afweerfunctie. Het systeem bestaat uit lymfebanen die het vocht transporteren en lymfeknopen die een zuiverende werking hebben. Als het lymfevocht gezuiverd is, komt het in het halsgebied weer terug in de bloedbaan. Met name in de oksels, liezen en in de hals zitten veel lymfeknopen.
Door de behandeling willen we de omvang van het oedeem verminderen, de progressie van het oedeem tegengaan, complicaties zoals huidproblemen vermijden, u leren omgaan met oedeem en eventuele functiestoornissen verbeteren. Om de resultaten van onze behandeling te meten en te evalueren maken we gebruik van een lymfescanner. De behandeling door een oedeemfysiotherapeut bestaat uit:
Manuele lymfedrainage is een massagetechniek gericht op stimulering van de afvoer van lymfevocht en het bevorderen van de functie van niet–aangedane lymfevaten c.q. knopen. Samen met mijn collega Marleen Steenbergen, ben ik opgeleid in het gebruik van de allernieuwste technieken van Fill & Flush om deze drainage nog efficiënter toe te passen.
De orofaciale fysiotherapeut neemt specifieke oefeningen met u door om verbeteringen van de afvoer van het lymfevocht te realiseren.
Daarnaast helpt de therapeut ook met het aanleren van zelfmassage zodat u zelf ook een flinke bijdrage kan leveren aan het verminderen van het oedeem.
Ook word u voorgelicht over huidverzorging, voeding en preventie. Tevens wordt u begeleid in het opbouwen van uw dagelijkse activiteiten. Hierdoor proberen we samen verdere verspreiding of terugkomst te voorkomen.
Ook kan het nodig zijn een litteken soepeler te maken. Littekenmassage gebruiken we daarvoor en meestal ervaart u dan binnen enkele behandelingen verbeteringen. Hierdoor word het litteken en de huid soepeler gemaakt.
Daarnaast bekijken we of compressie of lymeftaping kan ondersteunen bij de therapie. Bij lymfetaping wordt gebruik gemaakt van een specifieke tape die een liftende werking heeft. Hierdoor kan de onderhuidse circulatie verbeteren en de afvoer van lymfevocht bevorderd worden.
Vergoedingen. De eerste 20 behandelingen oedeemtherapie worden vergoed uit de aanvullende verzekering. Kijk even na in de polis van uw zorgverzekering of u die een hebt afgesloten. Als er daarna nog vervolgbehandelingen nodig zijn worden deze meestal vergoed uit de basisverzekering omdat lymfoedeem vaak een chronische aandoening betreft.
Onze oedeemtherapeuten zijn aangesloten bij de NVFL, de Nederlandse Vereniging van Oedeemfysiotherapeuten. Deze vakvereniging staat voor de kwaliteit en nascholing en zorgt voor de belangenbehartiging bij zorgverzekeraars, politiek en verwijzers.
Informatieve websites. Op onderstaande websites vindt u meer informatie over lymfedrainage en oedeemtherapie: www.lymfoedeem.nl en www.nvfl.nl
Voor de nieuwste therapie Fill & Flush bij lymfoedeem zijn we aangesloten bij de LTA: Lymfoedema Training Academy. www.lta-nl.com/fill-flush-therapeuten
Graag wil ik ook noemen de patiëntenvereniging voor mensen geraakt door hoofd-halstumoren: www.pvhh.nl